1. Định nghĩa người đã quá già yếu

Theo Thông tư liên tịch số 04/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP, người đã quá già yếu được xác định như sau:

Người từ đủ 70 tuổi trở lên: Đây là nhóm đối tượng được xác định là già yếu mà không cần xem xét thêm về tình trạng sức khỏe.

Người từ đủ 60 tuổi trở lên nhưng thường xuyên ốm đau: Đối với nhóm này, để được công nhận là đã quá già yếu, người đó phải đáp ứng một trong các tiêu chí theo quy định tại Nghị quyết 03/2024/NQ-HĐTP

2. Tình tiết phạm tội với người già yếu

Theo Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), tình tiết "phạm tội với người già yếu" được quy định là tình tiết định khung trong một số tội phạm. Điều này có nghĩa là nếu một tội phạm được thực hiện đối với người đã quá già yếu, thì mức hình phạt có thể được tăng nặng hơn so với trường hợp bình thường.

3. Hướng dẫn áp dụng

Trong quá trình triển khai thi hành Bộ luật Hình sự, Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao đã ban hành nhiều nghị quyết hướng dẫn áp dụng quy định của Bộ luật Hình sự. Cụ thể, Khoản 9 Điều 1 Nghị quyết 03/2024/NQ-HĐTP đã hướng dẫn áp dụng tình tiết "đã quá già yếu" như sau:

“Đã quá già yếu” quy định tại Điều 64 của Bộ luật Hình sự là người bị kết án thuộc một trong các trường hợp sau:

a) Từ đủ 70 tuổi trở lên;

b) Từ đủ 60 tuổi trở lên nhưng thường xuyên ốm đau, phải nằm điều trị tại bệnh viện liên tục từ 03 tháng trở lên hoặc không liên tục nhưng phải nằm điều trị tại bệnh viện từ 03 lần trở lên (mỗi lần từ 01 tháng trở lên), không có khả năng tự phục vụ bản thân, có kết luận bằng văn bản của Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh, cấp quân khu trở lên hoặc bệnh viện.

Việc quy định rõ ràng về khái niệm "người đã quá già yếu" và các tình tiết liên quan trong Bộ luật Hình sự và các văn bản hướng dẫn là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp thống nhất trong quá trình áp dụng pháp luật mà còn bảo vệ quyền lợi cho những người thuộc nhóm đối tượng này trong các vụ án hình sự.